پارگی لابروم شانه یک آسیب شایع است که ورزشکاران، وزنهبرداران و افرادی که حرکات مکرر بالای سر انجام میدهند را تحت تأثیر قرار میدهد. لابروم حلقهای از غضروف است که دور حفره مفصل شانه قرار دارد و پایداری و حمایت از شانه را فراهم میکند. وقتی این قسمت دچار پارگی شود، میتواند باعث درد، ناپایداری و محدودیت حرکت شود. در این مقاله به بررسی علل، علائم و مؤثرترین روشهای درمان این مشکل میپردازیم.
لابروم شانه چیست؟
لابروم شانه یک حلقهی غضروفی است که در اطراف حفرهی گلنوئید (حفرهی مفصل شانه) قرار دارد. این ساختار نقش مهمی در پایداری شانه دارد و باعث میشود که سر استخوان بازو (هومروس) به درستی در محل خود باقی بماند. مقاله آناتومی شانه را بخوانید.
علل پارگی لابروم شانه
عوامل مختلفی میتوانند باعث پارگی لابروم شوند، از جمله:
- آسیب یا ضربه: زمین خوردن، تصادفات رانندگی یا ضربه مستقیم به شانه میتواند موجب پارگی لابروم شود.
- حرکات مکرر: ورزشکارانی که در رشتههایی مانند بیسبال، تنیس، شنا یا وزنهبرداری فعالیت دارند، به دلیل حرکات مکرر شانه بیشتر در معرض خطر هستند.
- افزایش سن و تحلیل رفتن بافتها: با افزایش سن، لابروم ضعیفتر شده و مستعد پارگی میشود.
- دررفتگی یا ناپایداری شانه: دررفتگی شانه میتواند لابروم را تحت فشار قرار داده و منجر به پارگی شود.
علائم پارگی لابروم شانه
پارگی لابروم میتواند علائم مختلفی ایجاد کند، از جمله:
- درد مداوم شانه، بهویژه هنگام انجام حرکات بالای سر
- احساس قفل شدن، ترکیدن یا کلیک کردن در شانه
- ضعف و ناپایداری در دست آسیبدیده
- کاهش دامنه حرکتی
- مشکل در خوابیدن روی شانه آسیبدیده
در صورت مشاهده این علائم، مراجعه به پزشک برای تشخیص و برنامه درمانی مناسب ضروری است.
تشخیص پارگی لابروم شانه
تشخیص پارگی لابروم شانه با استفاده از معاینه فیزیکی و روشهای تصویربرداری انجام میشود. پزشک ابتدا با انجام تستهای مخصوص، مانند تست اوبراین (O’Brien’s test) یا تست اسپید (Speed’s test)، میزان درد و ناپایداری شانه را ارزیابی میکند. سپس برای تأیید تشخیص، ممکن است تصویربرداری با امآرآی (MRI) همراه با ماده حاجب تجویز شود که به وضوح وضعیت لابروم و آسیبهای احتمالی را نشان میدهد. در برخی موارد، آرتروسکوپی شانه به عنوان یک روش کمتهاجمی برای مشاهده مستقیم مفصل و ارزیابی شدت پارگی مورد استفاده قرار میگیرد. تشخیص دقیق، کلید انتخاب بهترین روش درمانی، چه محافظهکارانه و چه جراحی، خواهد بود.
پزشک معمولاً از روشهای زیر برای تشخیص استفاده میکند:
- معاینه فیزیکی: آزمایشهایی مانند تست اوبراین یا تست اسپید ممکن است به شناسایی پارگی لابروم کمک کنند.
- تصویربرداری: امآرآی (با تزریق ماده حاجب) و عکسبرداری با اشعه ایکس میتوانند به تشخیص پارگی کمک کرده و سایر مشکلات شانه را رد کنند.
- آرتروسکوپی: یک روش جراحی کمتهاجمی است که امکان مشاهده مستقیم لابروم را فراهم میکند.
روشهای درمانی غیرجراحی لابروم شانه
در بسیاری از موارد، پارگی لابروم شانه را میتوان بدون جراحی درمان کرد. روشهای درمانی محافظهکارانه عبارتند از:
۱. استراحت و تغییر فعالیت
پرهیز از فعالیتهایی که باعث افزایش درد یا فشار روی شانه میشوند، میتواند به بهبود طبیعی لابروم کمک کند.
۲. فیزیوتراپی
یک برنامه توانبخشی ساختاریافته بر روی موارد زیر تمرکز دارد:
- تقویت عضلات روتاتور کاف و عضلات تثبیتکننده شانه
- بهبود انعطافپذیری و دامنه حرکتی
- ارتقای وضعیت بدنی و بیومکانیک برای جلوگیری از آسیبهای آینده
۳. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
۴. تزریق کورتیکواستروئید
در موارد شدید، پزشک ممکن است تزریق را برای کاهش التهاب و درد تجویز کند.
۵. درمانهای ترمیمی
درمانهایی مانند PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) یا سلولهای بنیادی ممکن است برای ترمیم بافت آسیبدیده استفاده شوند.
برای مشاوره و ویزیت توسط بهترین فوق تخصص جراحی های شانه در بابل با شماره تماس بگیرید.
روشهای جراحی برای درمان پارگی لابروم شانه
اگر روشهای غیرجراحی مؤثر نباشند، ممکن است جراحی لازم باشد. گزینههای جراحی رایج شامل موارد زیر هستند:
۱. ترمیم آرتروسکوپی لابروم
یک روش کمتهاجمی که در آن از برشهای کوچک و دوربین برای بخیه زدن لابروم استفاده میشود. مقاله آرتروسکوپی شانه را بخوانید.
جراحی آرتروسکوپی شانه
۲. برداشت بافت آسیبدیده (دبریدمان لابروم)
در موارد پارگیهای کوچک، بافت آسیبدیده برداشته میشود تا از تحریک و درد جلوگیری شود.
۳. انتقال و اتصال مجدد تاندون دوسر بازویی (تندز دسز بایسپس)
اگر پارگی شامل تاندون دوسر بازویی باشد، ممکن است پزشک این تاندون را برای کاهش فشار بر لابروم جابجا کند.
۴. جراحی باز شانه
در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی باز برای بازسازی کامل لابروم باشد.
بهترین فوق تخصص جراحی لابروم شانه با آرتروسکوپی
دکتر حسین ادهمی یکی از برجستهترین متخصصان ارتوپدی در مازندران است که دارای فوق تخصص جراحی شانه و تجربهای گسترده در درمان آسیبهای پیچیده مفصلی میباشد. ایشان با سالها فعالیت در حوزه جراحی تعویض مفصل شانه، زانو و لگن و همچنین آرتروسکوپی، توانستهاند به یکی از چهرههای شناختهشده در این حوزه تبدیل شوند. تسلط بر جدیدترین تکنیکهای جراحی و ارائه روشهای نوین درمانی، نام دکتر ادهمی را در زمره پزشکان پیشرو در ارتوپدی کشور قرار داده است.
دوران نقاهت و توانبخشی پس از جراحی
دوران نقاهت و توانبخشی پس از جراحی پارگی لابروم شانه یک فرایند تدریجی و چندمرحلهای است که برای بازیابی کامل عملکرد شانه ضروری میباشد. در هفتههای ابتدایی، معمولاً بیمار باید از آویز شانهای (اسلینگ) برای محافظت از مفصل استفاده کند و از انجام حرکات ناگهانی یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری نماید. پس از این مرحله، تمرینات فیزیوتراپی شامل حرکات کششی و تقویتی بهآرامی آغاز میشود تا دامنه حرکتی شانه بهتدریج به حالت طبیعی بازگردد. در ماههای بعدی، تمرینات مقاومتی برای بازسازی قدرت عضلات روتاتور کاف و پایداری شانه انجام میشود. معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه طول میکشد تا فرد بتواند به فعالیتهای روزمره و ورزشی بازگردد. رعایت برنامه توانبخشی و پیروی از توصیههای پزشک برای جلوگیری از آسیب مجدد و بهبودی کامل بسیار حائز اهمیت است. مقاله مراقبت های بعد از آرتروسکوپی شانه را بخوانید.
توانبخشی پس از جراحی برای موفقیت درمان بسیار مهم است. روند بهبودی شامل مراحل زیر است:
مرحله ۱: بیحرکتی (۰ تا ۴ هفته)
- بازو در آویز شانهای (اسلینگ) قرار داده میشود تا از ترمیم لابروم محافظت شود.
- تمرینات آونگی ملایم ممکن است مجاز باشد.
مرحله ۲: حرکت منفعل و کمکشده (۴ تا ۸ هفته)
- تمرینات دامنه حرکتی تدریجی تحت نظر فیزیوتراپیست انجام میشود.
- تقویت عضلات اطراف شانه بدون ایجاد استرس بر روی لابروم.
مرحله ۳: تقویت عضلات (۸ تا ۱۲ هفته)
- تمرینات مقاومتی سبک برای بهبود پایداری و قدرت شانه.
- تمرینات عملکردی مرتبط با فعالیتهای روزمره.
مرحله ۴: بازگشت به فعالیت کامل (۳ تا ۶ ماه)
- ورزشکاران ممکن است تمرینات ویژه ورزش خود را آغاز کنند.
- تأیید پزشک قبل از شروع فعالیتهای سنگین ضروری است.
پیشگیری از پارگی لابروم شانه
برای کاهش خطر پارگی لابروم، نکات زیر را رعایت کنید:
- تقویت عضلات روتاتور کاف: تمریناتی که عضلات تثبیتکننده شانه را تقویت میکنند را انجام دهید.
- حفظ وضعیت بدنی صحیح: از خم شدن یا وضعیت نادرست شانه در فعالیتهای روزانه خودداری کنید.
- استفاده از تکنیک صحیح: ورزشکاران باید با مربیان برای بهبود فرم و حرکات صحیح تمرین کنند.
- پرهیز از استفاده بیش از حد: بین تمرینات شدید، استراحت کافی داشته باشید.
- کشش منظم: مفصل شانه را انعطافپذیر نگه دارید تا از سفتی و فشار جلوگیری شود.
نتیجهگیری
پارگی لابروم شانه میتواند یک وضعیت دردناک و محدودکننده باشد، اما با درمان مناسب، بیشتر افراد میتوانند بهبود کامل پیدا کنند. روشهای غیرجراحی مانند استراحت، فیزیوتراپی و دارو معمولاً مؤثر هستند، اما در موارد شدید ممکن است جراحی ضروری باشد. با رعایت یک برنامه توانبخشی ساختاریافته و انجام اقدامات پیشگیرانه، میتوان خطر آسیبهای آینده را کاهش داد و عملکرد بهینه شانه را بازیابی کرد. اگر با درد مداوم شانه روبهرو هستید، حتماً با یک متخصص مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای شما مشخص شود.