سینکتومی یک عمل جراحی است که در آن بافت سینوویال متورم و ملتهب از مفصل برداشته می‌شود. هدف اصلی این جراحی کاهش درد، التهاب و فشار روی مفصل است که به دنبال بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید یا سایر بیماری‌های التهابی مفصلی به وجود می‌آید. این روش جراحی به ویژه برای بیمارانی که به بیماری‌های مزمن مفصلی مبتلا هستند و سایر درمان‌ها نتواسته‌اند علائم را کنترل کنند، توصیه می‌شود. در این مقاله قصد داریم این روش جراحی، دلایل انجام آن، مزایا، دوره نقاهت و بهبودی را بررسی کنیم و به سوالات متداول شما در مورد این جراحی پاسخ دهیم.
سینکتومی چیست؟
سینوویوم غشای نازکی است که داخل مفصل‌ها قرار دارد و مسئول تولید مایع سینوویال است که به روانکاری و تغذیه غضروف مفصل کمک می‌کند. در بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، این بافت سینوویال دچار التهاب می‌شود و باعث تورم، درد و محدودیت حرکت در مفصل می‌گردد. در صورت عدم پاسخ به درمان‌های دارویی و سایر روش‌های درمانی، جراحی سینکتومی به عنوان یک گزینه درمانی مطرح می‌شود. این روش می‌تواند در هر مفصلی که دچار التهاب شده باشد، مانند زانو، شانه، آرنج یا مچ دست، انجام شود.
بهترین متخصص سینکتومی دربابل مازندران
اگر به دنبال بهترین متخصص ارتوپدی سینکتومی در بابل مازندران هستید، دکتر حسین ادهمی یکی از انتخاب‌های برتر در این زمینه است. دکتر حسنادهمی فوق تخصصارتوپدی هستند و با تخصص در درمان بیماری‌های مفصلی و انجام انواع جراحی‌های مفصل از جمله سینکتومی، شناخته شده‌اند. ایشان با سال‌ها تجربه در زمینه جراحی‌های ارتوپدی و درمان بیماری‌های التهابی مفصلی، به عنوان یک متخصص ماهر و به نام در بابل مازندرانفعالیت می‌کنند.
دلایل انجام سینکتومی
سینکتومی معمولاً در مواقعی در نظر گرفته می‌شود که درمان‌های دیگر مؤثر نبوده یا زمانی که نیاز به جلوگیری از آسیب بیشتر به مفصل وجود داشته باشد. برخی از بیماری‌های رایجی که ممکن است نیاز به سینکتومی داشته باشند عبارتند از:
- آرتریت روماتوئید (RA): این یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سینوویوم حمله می‌کند و باعث التهاب مزمن، درد و تغییر شکل مفصل‌ها می‌شود. اگر داروها یا سایر درمان‌ها نتوانند علائم را کاهش دهند، سینکتومی ممکن است به عنوان آخرین راه‌حل استفاده شود.
- عفونت‌های مفصلی (آرتریت سپتیک): در مواردی که عفونت منجر به التهاب شدید در مفصل شود، سینکتومی ممکن است برای برداشتن بافت آلوده و جلوگیری از گسترش عفونت لازم باشد.
- آرتریت استئوآرتریت: در حالی که کمتر رایج است، سینکتومی ممکن است در موارد خاص آرتریت استئوآرتریت پیشرفته که التهاب سینوویوم در تشدید علائم نقش دارد، توصیه شود.
- آرتریت پس از ضربه: پس از آسیب یا جراحی مفصل، ممکن است سینوویوم ملتهب شود. سینکتومی می‌تواند به تسکین درد و التهاب پس از آسیب شدید به مفصل کمک کند.
برداشتن بافت سینوویال چه کمکی می کند؟
برداشتن بافت سینوویال از مفصل، که به آن سینکتومی گفته می‌شود، می‌تواند به کاهش علائم و بهبود عملکرد مفصل در برخی از بیماری‌های مفصلی کمک کند. در اینجا چندین راه‌کاری که سینکتومی می‌تواند در بهبود وضعیت مفصل انجام دهد آورده شده است:
1. کاهش التهاب و تورم
بافت سینوویال مسئول تولید مایع سینوویال است که مفصل‌ها را روانکاری کرده و حرکت آنها را تسهیل می‌کند. در شرایطی مانند آرتریت روماتوئید، این بافت دچار التهاب شدید می‌شود و باعث تورم و درد در مفصل می‌گردد. برداشتن بافت سینوویال ملتهب می‌تواند تورم و التهاب را کاهش دهد، که در نتیجه درد مفصل کاهش می‌یابد.
2. کاهش درد مفصلی
هنگامی که بافت سینوویال دچار التهاب می‌شود، معمولاً درد و ناراحتی در مفصل ایجاد می‌کند. سینکتومی با برداشتن این بافت ملتهب می‌تواند به تسکین درد کمک کند و به بیمار احساس راحتی بیشتری در هنگام حرکت دهد.
3. بهبود عملکرد و حرکت مفصل
در مواردی که التهاب سینوویال باعث محدودیت حرکت مفصل شده است، برداشتن این بافت می‌تواند دامنه حرکتی مفصل را بهبود بخشد. این امر به ویژه در بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید که مفاصل به شدت آسیب دیده‌اند، مفید است.
4. پیشگیری از آسیب بیشتر به مفصل
برداشتن بافت سینوویال به پیشگیری از آسیب بیشتر به ساختارهای داخلی مفصل کمک می‌کند. در بیماری‌های التهابی مزمن، التهاب سینوویال می‌تواند منجر به تخریب غضروف و استخوان شود. سینکتومی می‌تواند از این فرآیند جلوگیری کند و پیشرفت بیماری را کندتر نماید.
5. جلوگیری از عفونت‌ها در موارد خاص
در مواردی که مفصل دچار عفونت (آرتریت سپتیک) شده است، برداشتن بافت سینوویال آلوده می‌تواند کمک کند تا عفونت کنترل شود و از گسترش آن جلوگیری گردد.
روش های انجام سینکتومی در بابل مازندران
سینکتومی معمولاً تحت بی‌هوشی عمومی یا موضعی انجام می‌شود. روش جراحی خاص می‌تواند بسته به مفصلی که درمان می‌شود (مانند زانو، آرنج یا شانه) و میزان آسیب متفاوت باشد. این عمل به دو روش اصلی انجام می‌شود:
- سینکتومی باز: در این روش سنتی، جراح برشی روی مفصل ایجاد می‌کند تا به سینوویوم دسترسی پیدا کند. سپس سینوویوم به دقت برداشته می‌شود و مفصل ممکن است تمیز شود تا هرگونه بافت ملتهب از آن پاک شود.
- سینکتومی آرتروسکوپی: این یک روش کم‌تهاجمی است که در آن جراح برش‌های کوچکی ایجاد می‌کند و از یک دوربین (آرتروسکوپ) و ابزارهای خاص برای برداشتن بافت سینوویال استفاده می‌کند. این روش معمولاً باعث کاهش زمان بهبودی، اسکار و خطرات کمتر می‌شود.
بسته به پیچیدگی وضعیت، عمل جراحی معمولاً بین یک تا دو ساعت طول می‌کشد.
مزایای سینکتومی
سینکتومی می‌تواند مزایای زیادی برای بیمارانی که از بیماری‌های مفصلی رنج می‌برند، به ویژه کسانی که التهاب مزمن یا تخریب مفصل قابل توجه دارند، داشته باشد. این فواید شامل موارد زیر است:
- کاهش درد: با برداشتن بافت ملتهب سینوویال، سینکتومی به کاهش درد ناشی از بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت کمک می‌کند.
- بهبود عملکرد: برای بسیاری از بیماران، سینکتومی می‌تواند به بهبود عملکرد مفصل و دامنه حرکتی کمک کند.
- کاهش پیشرفت بیماری: در بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، سینکتومی می‌تواند از پیشرفت آسیب به مفصل جلوگیری کند یا آن را کندتر کند.
- کاهش التهاب و تورم: برداشتن سینوویوم التهاب و تورم مفصل را کاهش می‌دهد که منجر به بهبود تحرک و راحتی می‌شود.
با این حال، باید توجه داشت که سینکتومی درمان قطعی برای بیماری‌های زمینه‌ای نیست. در برخی موارد، این عمل ممکن است به درمان‌های دیگری مانند فیزیوتراپی یا داروها نیاز داشته باشد تا علائم بلندمدت را مدیریت کند.
خطرات و عوارض سینکتومی
مانند هر عمل جراحی، سینکتومی ممکن است خطرات و عوارضی به همراه داشته باشد. این موارد شامل:
- عفونت: اگرچه نادر است، اما همیشه خطر عفونت پس از هر عمل جراحی، از جمله سینکتومی، وجود دارد.
- خونریزی: خونریزی بیش از حد در حین یا پس از عمل یک عارضه ممکن است، اگرچه نسبت به سایر مشکلات نادر است.
- سفتی مفصل: در برخی موارد، ممکن است بیماران پس از عمل جراحی احساس سفتی در مفصل خود داشته باشند، به‌ویژه اگر سینوویوم برای مدت طولانی ملتهب بوده باشد.
- آسیب به اعصاب: احتمال آسیب به اعصاب در طول عمل جراحی وجود دارد، به‌ویژه اگر جراحی در نواحی حساس مفصل انجام شود.
- بازگشت علائم: در برخی موارد، التهاب پس از برداشتن سینوویوم ممکن است دوباره بازگردد و نیاز به درمان مجدد داشته باشد.
دوره بهبودی پس از سینکتومی
فرآیند بهبودی پس از سینکتومی به نوع عمل انجام شده (باز یا آرتروسکوپی) و وضعیت کلی بیمار بستگی دارد. پس از سینکتومی باز، مدت زمان بهبودی معمولاً طولانی‌تر است و بیماران باید مفصل خود را برای چند هفته استراحت دهند. سینکتومی آرتروسکوپی معمولاً زمان بهبودی سریع‌تری دارد به دلیل طبیعت کم‌تهاجمی این روش.
بیماران باید دستورالعمل‌های خاص بازتوانی را از پزشک خود دنبال کنند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فیزیوتراپی: برای بازیابی قدرت و انعطاف‌پذیری مفصل، فیزیوتراپی ممکن است توصیه شود.
- مدیریت درد: داروهایی مانند مسکن‌های ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای مدیریت درد و التهاب پس از جراحی ممکن است تجویز شود.
- محافظت از مفصل: در طول دوره بهبودی، ممکن است مفصل نیاز به حفاظت از طریق استفاده از آتل، بریس یا دستگاه‌های دیگر برای کاهش فشار وارد شده به آن داشته باشد.
سوالات متداول در مورد سینکتومی
زمان بهبودی می‌تواند بسته به نوع جراحی و وضعیت بیمار متفاوت باشد. پس از سینکتومی آرتروسکوپی، بسیاری از بیماران می‌توانند پس از 2 تا 4 هفته فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرند. با این حال، پس از سینکتومی باز، بهبودی کامل ممکن است چندین هفته یا حتی ماه‌ها طول بکشد.
سینکتومی برای بیمارانی که از التهاب مزمن رنج می‌برند، مانند کسانی که آرتریت روماتوئید دارند، مؤثرترین است. این روش ممکن است برای تمام بیماری‌های مفصلی، به ویژه آن‌هایی که شامل از دست رفتن غضروف یا آسیب ساختاری هستند، مؤثر نباشد.
اثرات سینکتومی می‌تواند برای چندین سال باقی بماند، به‌ویژه اگر این عمل در مراحل اولیه بیماری انجام شود. با این حال، در برخی موارد، التهاب ممکن است مجدداً بازگردد و به درمان‌های اضافی نیاز باشد.
سینکتومی درمان قطعی آرتریت نیست، اما می‌تواند تسکین قابل توجهی از درد، التهاب و تورم فراهم کند. این روش معمولاً بخشی از یک برنامه درمانی وسیع‌تر برای مدیریت علائم است.
خطرات شامل عفونت، خونریزی، سفتی مفصل، آسیب به اعصاب و بازگشت علائم است. با این حال، این عوارض نسبتاً نادر هستند و بیشتر بیماران بدون مشکل بهبود می‌یابند.
نتیجه‌گیری
سینکتومی یک گزینه جراحی مهم برای بیمارانی است که از بیماری‌های مفصلی رنج می‌برند، به‌ویژه کسانی که از التهاب مزمن و درد ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید رنج می‌برند. اگرچه این عمل درمان قطعی نیست، اما می‌تواند تسکین قابل توجهی از درد و بهبود عملکرد مفصل فراهم کند. اگر شما در حال بررسی این جراحی هستید، مشاوره با پزشک خود برای تعیین اینکه آیا این روش مناسب شما است و درک خطرات و فواید آن ضروری است.