جراحی تعویض مفصل شانه در بابل مازندران

جراحی تعویض مفصل شانه یا آرتروپلاستی شانه یکی از جراحی‌های رایج و مؤثر برای درمان دردها و محدودیت‌های حرکتی شانه است که اغلب به دلایل مختلفی مانند آرتروز، آسیب‌های تروماتیک و بیماری‌های دژنراتیو(تخریب مفصل) ایجاد می‌شود. این جراحی به بهبود عملکرد شانه و کاهش دردهای ناشی از آسیب‌های شدید کمک می‌کند و کیفیت زندگی بیمار را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. در این مقاله به بررسی دلایل، انواع، روند جراحی و نکات پس از جراحی آرتروپلاستی شانه می‌پردازیم.

دلایل انجام جراحی تعویض مفصل شانه

دلایل متعددی وجود دارد که بیمار ممکن است نیاز به جراحی تعویض مفصل شانه پیدا کند. این دلایل شامل:

1. آرتروز شانه: آرتروز، یکی از شایع‌ترین دلایل برای انجام جراحی تعویض مفصل شانه است. در این بیماری، غضروف شانه تخریب می‌شود و موجب ایجاد درد و سفتی مفصل می‌گردد.
2. آرتریت روماتوئید: آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که باعث تخریب مفصل شانه و ایجاد درد شدید می‌شود.
3. شکستگی‌های پیچیده شانه: شکستگی‌های شدید و پیچیده استخوان بازو یا گلنویید (حفره مفصلی شانه) که با روش‌های غیرجراحی قابل درمان نیستند، ممکن است نیاز به تعویض مفصل داشته باشند.
4. آسیب‌ به روتاتور کاف: در برخی موارد آسیب‌های جدی به تاندون‌های روتاتور کاف (عضلات اطراف شانه) ممکن است منجر به درد و ناتوانی حرکتی شانه شود و به جراحی نیاز داشته باشد.
5. نکروز آواسکولار: این بیماری زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به استخوان شانه قطع شود و منجر به مرگ بافت استخوانی گردد. در این حالت، آرتروپلاستی شانه می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد.

انواع جراحی تعویض مفصل شانه در بابل مازندران

آرتروپلاستی شانه بسته به شرایط بیمار به چند نوع تقسیم می‌شود:

1. تعویض کامل مفصل شانه (Total Shoulder Arthroplasty – TSA): در این روش، هم سر استخوان بازو و هم قسمت گلنویید (حفره مفصل شانه) با پروتزهای مصنوعی جایگزین می‌شوند. این روش برای بیماران مبتلا به آرتروز شدید یا آسیب‌های شدید شانه مناسب است.
2. تعویض جزئی مفصل شانه (Partial Shoulder Arthroplasty): در این روش فقط سر استخوان بازو با پروتز جایگزین می‌شود و گلنویید سالم باقی می‌ماند. این نوع جراحی معمولاً برای بیمارانی که آسیب کمتری به گلنویید دارند مناسب است.
3. تعویض معکوس مفصل شانه (Reverse Shoulder Arthroplasty): در این روش، جایگزینی قطعات پروتز به‌گونه‌ای است که قسمت گلنویید به سر استخوان بازو متصل می‌شود و سر استخوان بازو به گلنویید. این روش برای بیمارانی که آسیب‌های شدیدی به عضلات روتاتور کاف دارند، مناسب است.

مراحل جراحی تعویض مفصل شانه

جراحی آرتروپلاستی شانه معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و شامل مراحل زیر است:

1. برش جراحی: ابتدا جراح یک برش در ناحیه جلویی یا بالایی شانه ایجاد می‌کند تا به مفصل آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند.
2. برداشتن بخش‌های آسیب‌دیده: پس از برش، جراح بخش‌های آسیب‌دیده مفصل را برمی‌دارد. این شامل سر استخوان بازو و یا سطح گلنویید است که دچار تخریب شده‌اند.
3. جایگزینی پروتز: پس از برداشتن قسمت‌های آسیب‌دیده، پروتزهای مصنوعی که از فلز یا پلاستیک‌های خاصی ساخته شده‌اند، به جای مفصل طبیعی قرار داده می‌شوند.
4. بستن برش جراحی: در پایان، برش‌های جراحی بسته می‌شود و بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود.

پس از جراحی تعویض مفصل شانه، بیمار نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای دارد تا بهترین نتیجه را از جراحی کسب کند. این مراقبت‌ها را در مقاله مراقبت های بعد از تعویض مفصل شانه بخوانید.

نحوه بیهوشی در عمل تعویض مفصل شانه

در عمل تعویض مفصل شانه (آرتروپلاستی شانه)، بیهوشی یکی از مهم‌ترین مراحل جراحی است که به دو روش اصلی انجام می‌شود:

1. بیهوشی عمومی: در این روش، بیمار به طور کامل بیهوش می‌شود و در طول عمل جراحی هیچ حسی ندارد. بیهوشی عمومی با استفاده از داروهای تزریقی و یا استنشاقی انجام می‌شود. در این روش، بیمار به خواب عمیق می‌رود و تیم جراحی از طریق لوله‌ای که در مجرای تنفسی قرار داده می‌شود، روند تنفس بیمار را کنترل می‌کند.
2. بی‌حسی موضعی همراه با آرام‌بخشی: در برخی موارد، از بی‌حسی ناحیه‌ای (مانند بلوک عصبی) به همراه داروهای آرام‌بخش استفاده می‌شود. در این روش، تنها ناحیه شانه و بازو بی‌حس می‌شود و بیمار در طول عمل هوشیار است اما دردی احساس نمی‌کند. بلوک عصبی با تزریق داروی بی‌حسی به اعصاب شانه انجام می‌شود که حس درد را در این منطقه به طور موقت متوقف می‌کند. به همراه این روش، معمولاً داروهای آرام‌بخش تزریق می‌شود تا بیمار آرام و راحت باشد.

انتخاب روش بیهوشی

انتخاب روش بیهوشی به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل:

• شرایط عمومی سلامتی بیمار: بیمارانی که مشکلات قلبی یا تنفسی دارند، ممکن است بی‌حسی ناحیه‌ای به همراه آرام‌بخشی را ترجیح دهند.
• ترجیحات بیمار: برخی بیماران ترجیح می‌دهند در طول عمل کاملاً بیهوش باشند و برخی دیگر تمایل به هوشیاری دارند.
• توصیه جراح و متخصص بیهوشی: متخصص بیهوشی با بررسی شرایط بیمار و نوع جراحی، بهترین روش بیهوشی را انتخاب می‌کند.

مزایا و معایب

پزشک شما بسته به شرایط شما روش مناسب را انتخاب می کند. می توانید در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.

بیهوشی عمومی:

• مزایا: بیهوشی کامل و بدون حس درد یا هوشیاری.
• معایب: نیاز به کنترل تنفس، خطرات مرتبط با عوارض قلبی و تنفسی.

بی‌حسی ناحیه‌ای با آرام‌بخشی:

• مزایا: کاهش خطرات قلبی و تنفسی، زمان ریکاوری سریع‌تر.
• معایب: ممکن است بیمار همچنان برخی حرکات و صداهای محیط اتاق عمل را احساس کند که برای برخی ناخوشایند است. برای پیشگیری از این موضوع از آرام بخش و خواب اور استفاده می شود

پزشک و متخصص بیهوشی با همکاری یکدیگر بهترین تصمیم را بر اساس شرایط فردی بیمار اتخاذ می‌کنند.

چه زمانی جراحی تعویض مفصل شانه انجام می شود؟

تشخیص زمان مناسب برای انجام جراحی تعویض مفصل شانه باید توسط متخصص جراحی شانه و با توجه به ارزیابی کامل وضعیت بیمار انجام شود. پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی، نتایج آزمایش‌ها و وضعیت کلی بیمار، تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کند و بهترین گزینه درمانی را پیشنهاد می‌دهد. اگر درد و محدودیت‌های حرکتی شانه به طور قابل توجهی بر روی کیفیت زندگی شما تأثیر می‌گذارد و درمان‌های غیرجراحی نتیجه‌ای نداشته‌اند، ممکن است زمان مناسب برای جراحی فرا رسیده باشد. در ادامه، برخی از شرایط و نشانه‌هایی که ممکن است نیاز به جراحی را نشان دهند، آورده شده است:

1. عدم پاسخ به درمان‌های غیرجراحی

اگر بیمار به طور مداوم از داروهای ضد درد، فیزیوتراپی، و سایر روش‌های غیرجراحی مانند تزریق استروئید بهره برده است و هنوز از درد و مشکلات حرکتی رنج می‌برد، جراحی ممکن است گزینه‌ای مناسب باشد. این درمان‌ها باید به مدت معقولی امتحان شوند و اگر نتیجه مطلوبی نداشته باشند، ممکن است جراحی لازم باشد.

2. درد شدید و مزمن

زمانی که درد شانه به حدی شدید است که تأثیر قابل توجهی بر روی کیفیت زندگی و توانایی‌های روزمره بیمار دارد و با استفاده از داروهای مسکن و روش‌های غیرجراحی تسکین نمی‌یابد، جراحی می‌تواند راه حل مؤثری باشد.

3. محدودیت‌های شدید در دامنه حرکتی

اگر بیمار به شدت محدودیت در دامنه حرکتی شانه داشته باشد که بر فعالیت‌های روزمره، مانند لباس پوشیدن، شستن، و سایر فعالیت‌های ساده تأثیر بگذارد، و این محدودیت‌ها با درمان‌های غیرجراحی بهبود نیافته باشد، جراحی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

4. آسیب‌های جدی و دژنراتیو مفصل

اگر شانه بیمار به دلیل آرتروز شدید، شکستگی‌های پیچیده، یا آسیب‌های جدی به بافت‌های نرم مانند تاندون‌های روتاتور کاف، دچار تخریب شده باشد، جراحی تعویض مفصل شانه ممکن است گزینه‌ای مناسب برای بهبود عملکرد مفصل و کاهش درد باشد.

5. آسیب‌های پیشرفته غضروفی و استخوانی

در مواردی که آسیب‌های غضروفی یا استخوانی به حدی پیشرفته شده است که توانایی مفصل شانه برای حرکت به طور قابل توجهی کاهش یافته و درمان‌های دیگر نتوانسته‌اند بهبود بخشند، جراحی تعویض مفصل شانه می‌تواند راه‌حلی مؤثر باشد.

6. عدم پاسخ به فیزیوتراپی و سایر روش‌ها

اگر فیزیوتراپی و روش‌های درمانی دیگر (مانند حرکات اصلاحی، تمرینات تقویتی و درمان‌های دستی) نتوانند به بهبود وضعیت شانه کمک کنند، جراحی ممکن است گزینه‌ای منطقی باشد.

مزایای جراحی تعویض مفصل شانه

1. کاهش درد: یکی از اصلی‌ترین مزایای جراحی آرتروپلاستی شانه کاهش دردهای شدید و مزمن شانه است که بیمار را ناتوان می‌کرده است.
2. بازیابی عملکرد مفصل: پس از جراحی، بیمار می‌تواند عملکرد طبیعی شانه را بازیابی کرده و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.
3. بهبود کیفیت زندگی: با کاهش درد و بهبود حرکت شانه، کیفیت زندگی بیمار بهبود چشمگیری می‌یابد.

مانند هر جراحی دیگری، تعویض مفصل شانه نیز ممکن است با برخی عوارض همراه باشد. عوارض تعویض مفصل شانه را بخوانید.

سوالات متداول جراحی تعویض مفصل شانه

نتیجه گیری

جراحی تعویض مفصل شانه یک روش مؤثر برای درمان دردها و محدودیت‌های حرکتی ناشی از آرتروز، آسیب‌های تروماتیک و بیماری‌های دژنراتیو است. با انجام این جراحی، بیمار می‌تواند به کاهش درد، بهبود عملکرد شانه و افزایش کیفیت زندگی دست یابد. انتخاب یک متخصص با تجربه در جراحی شانه و پیروی از توصیه‌های پس از جراحی از عوامل مهمی هستند که می‌توانند نتایج مطلوب‌تری را برای بیمار به ارمغان بیاورند.